Deel 2: Waar komt je kleding vandaan?

Melissa Wijngaarden

Deel 2: Waar komt je kleding vandaan?

Afgelopen jaar was de wereldwijde kledingindustrie goed voor 1,2 biljoen dollar aan omzet. Voor de duidelijkheid: dat is 1 200 000 000 000! Enorm dus. Hoewel er veel geld gemoeid gaat met de productie en verkoop van kleding, merkt niet iedereen hier wat van. Waar de man achter Zara, Amancio Ortega, momenteel de op-één-na-rijkste man ter wereld is, komen uit zijn productieketens nog regelmatig misstanden naar buiten. De kledingindustrie is namelijk zo complex dat het voor merken erg gemakkelijk is hun productie proces te verbergen. “Wij wisten niet dat ze ook voor ons produceerden” is een veel gehoord excuus na een zoveelste onthulling. Hoe kan dat? Wij doen een poging dit inzichtelijk te maken in deze nieuwe blog.

De Productieketen

Voordat een kledingstuk bij ons belandt, legt het meestal de volgende weg af:
Grondstoffen > Textielfabrieken > Kledingfabrieken > Tussenbedrijven > Winkels

Grondstoffen worden op verschillende manieren gewonnen en of ze duurzaam en onder goede arbeidsomstandigheden worden verkregen hangt sterk samen met de soort grondstof en of het gaat om biologische teelt. Meer informatie over grondstoffen is te vinden in onze vorige blog

In de textielfabrieken worden grondstoffen verwerkt tot textiel. Voor synthetische stoffen wordt gebruik gemaakt van zware chemicaliën, die vaak schadelijk zijn voor de werknemers. De grondstoffen worden in textielfabrieken verwerkt tot garen, ze worden er geverfd en tot stoffen gesponnen.
In kledingfabrieken wordt van de stoffen kleding gemaakt en worden de kledingstukken gelabeld. Het verschil tussen kledingfabrieken is enorm. Zo zijn er kleine naaiateliers met slechts 6 werknemers, grote fabrieken met duizenden werknemers en mensen die vanuit huis werken en per stuk betaald krijgen.
De tussenbedrijven zijn wat de kledingindustrie zo moeilijk maakt. Merken plaatsen een order bij een tussenbedrijf, die dan op zoek gaat naar fabrieken die aan de eisen kunnen voldoen. Wat er vaak gebeurt, is dat ze een contract afsluiten met een fabriek, die vervolgens een sub-contract uitgeeft aan een andere fabriek. Door de sub-contracten is het uiteindelijk moeilijk te traceren waar een bepaald kledingstuk nou precies vandaan komt.

Waarom sub-contracten?

Het aantal collecties dat modehuizen uitbrengen per jaar is de laatste jaren enorm toegenomen. Waren er vroeger slechts twee modeseizoenen, nu zijn er veel merken die acht of meer seizoenen in een jaar proppen. Dit zorgt ervoor dat er een enorme druk komt te staan op de productieketen. Er is nu veel minder tijd voordat er weer een nieuwe collectie af moet zijn. Deze druk zorgt ervoor dat veel kledingfabrieken niet kunnen voldoen aan hun contracten. Daardoor laten ze hun werknemers overwerken en besteden ze delen van het contract uit aan andere fabrieken.

Productielanden

Bijna alle modehuizen laten hun kleding maken in lage-lonen landen. Door lage productiekosten, kunnen ze het product goedkoper verkopen en bij een lage prijs zijn er meer mensen die het product kopen.

    • Azië
      In Azië wordt de meeste kleding gemaakt. Op één staat China, gevolgd door Bangladesh, Vietnam, India, Indonesië en Cambodia. Het continent heeft veel goedkope arbeidskrachten, waar door het gemakkelijk is om mensen te vinden die bereid zijn om in de fabrieken te werken. Over het algemeen werken fabrieksmedewerkers voor minder dan het minimumloon en maken ze enorm veel overuren. Veel van deze landen zijn sterk afhankelijk van de kledingindustrie. Het boycotten van kleding uit Azië is daarom niet per se een manier om werknemers daar te helpen. Beter is het om kleding te kopen die wel in deze landen geproduceerd zijn, maar onder goede omstandigheden.
    • Europa
      Na Azië wordt in Europa de meeste kleding geproduceerd. Vooral in Italië, Oost-Europa en Turkije. Hoewel Italië bekend staat om luxe modehuizen, is het niet zo dat in Italië ook altijd een eerlijk loon wordt betaald. Veel luxe modehuizen hebben hun productieketen namelijk verhuisd naar Azië, waardoor veel Italiaanse kledingfabrieken hun deuren moesten sluiten. Daarnaast namen Chinezen veel fabrieken over, waar ze Chinese immigranten inhuurden voor een zeer lage loon. Vermoed wordt ook dat veel vluchtelingen in de Europese kledingindustrie belanden.
    • Noord-, Zuid- en Midden-Amerika
      Noord-Amerika is een grote leverancier van katoen en textiel. Daarnaast verscheen in 2015 een rapport waaruit bleek dat arbeiders in kledingfabrieken in Los Angeles zwaar onderbetaald werden en dagen maakten van meer dan 10 uur, waarbij hun overuren niet werden uitbetaald. Het ging vooral om immigranten en mensen zonder verblijfsvergunning. Ook in Zuid- en Midden- Amerika komen zulke misstanden voor.
  • Afrika
    Nu er steeds meer bekend wordt over de arbeidsomstandigheden in Aziatische landen, gaan veel modehuizen op zoek naar een even goedkoop alternatief, zonder de slechte naam. Veel modehuizen komen uit in Afrikaanse landen, die soms nog goedkoper produceren dan Bangladesh. Bijvoorbeeld in Ethiopië. Door snelle groei van de vraag en hoge werkloosheid onder jongeren worden daar niet alleen volwassenen aangenomen in de kledingfabrieken, maar ook kinderen.

We hopen dat deze blog een beetje inzicht biedt in de kluwen van de kledingindustrie.

Project Cece is een verzamelwebsite voor eerlijke en duurzame kleding. Door de leukste merken en winkels op één website te verzamelen maken we het makkelijker om duurzame mode te vinden. Neem eens een kijkje in onze shopsectie!

Bronnen:
http://garmentworkercenter.org/
https://decorrespondent.nl/2170/grote-kans-dat-jouw-goedkope-t-shirt-in-ethiopie-in-plaats-
van-bangladesh-is-gemaakt/254387053690-86a771c5

https://cleanclothes.org/resources/publications/factsheets/general-factsheet-garment- industry-february-2015.pdf
https://cleanclothes.org/resources/national-cccs/made-in-eastern-europe.pdf
https://www.wto.org/english/res_e/statis_e/its2015_e/its2015_e.pdf
http://www.indiantextilejournal.com/articles/fadetails.asp?id=2895


Deel dit verhaal

Project Cece is een verzamelwebsite voor eerlijke en duurzame kleding. Door de leukste merken en winkels op één website te verzamelen maken we het makkelijker om duurzame mode te vinden. Neem eens een kijkje in ons online overzicht van duurzame producten voor vrouwen of mannen!

Join the fair fashion movement

Samen staan we sterk! Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de ontwikkelingen in eerlijke en duurzame mode. We planten een boom voor elke inschrijving! 🌳